Theo báo cáo mới nhất của Google, Temasek và Bain & Company, năm 2024, ngành thương mại điện tử đã tăng trưởng tới 18% so với cùng kỳ năm trước, với mức tổng giá trị chạm mốc 22 tỷ USD.

Từ một ngành non trẻ, chỉ trong một thời gian ngắn thương mại điện tử đã trở thành “trợ thủ” dẫn dắt nền kinh tế số, góp phần thực hiện khát vọng hội nhập kinh tế quốc tế, đưa giấc mơ hàng Việt vươn xa toàn cầu.

Thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ vừa là động lực nhưng cũng là thách thức đối với hàng hóa sản xuất trong nước. Tại Tọa đàm “Thương mại điện tử – Đưa hàng Việt vươn mình trong kỷ nguyên số” mới đây, ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok tại Việt Nam, cho biết hàng Việt Nam tuy có tính chất, đặc thù riêng nhưng do quy mô của doanh nghiệp sản xuất rất nhỏ so với toàn cầu nên khó có đủ nguồn lực để theo kịp.

Bởi lẽ giờ đây nhiều người tiêu dùng không có thói quen đến chợ, họ quen với mua hàng từ bàn làm việc với chiếc Điện thoại trên tay. Chưa kể, đến năm 2024 trào lưu mua sắm đi kèm với giải trí bùng nổ. Trong không gian rộng rãi, họ vừa giải trí, và xem xét thuyết phục khách mua hàng. Doanh nghiệp phải nắm bắt được xu hướng này để chuyển đổi.

“Nhiều doanh nghiệp cũng chưa nhìn thấy rủi ro trong việc không hòa mình vào cuộc chuyển đổi số. Nếu doanh nghiệp bỏ qua chuyển đổi số thì sẽ tụt hậu, người tiêu dùng sẽ bỏ đi”, ông Lâm Thanh nói. “Bên cạnh đó, sản lượng hàng hoá của nhiều doanh nghiệp chưa ổn định. Có nhiều doanh nghiệp sản xuất hàng hóa đặc sản, họ bán đến đâu thì sản xuất đến đấy, nhưng khi không có được sản lượng ổn định thì rồi đến lúc người tiêu dùng không biết đến họ nữa”. 

Ông Trần Quốc Bảo, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn KIDO cũng cho rằng hiện nay doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với 3 khó khăn cỗi lõi khi tham gia thị trường thương mại điện tử.

Thứ nhất là vấn đề về công nghệ: thương mại điện tử là chuyển đổi số của ngành bán lẻ và thương mại điện tử là chuyển đổi số của phân phối, đều liên quan đến công nghệ, tuy nhiên mức độ thích nghi của doanh nghiệp còn khá hạn chế.

Thứ hai, về sự kiên trì; Thứ ba, trước đây, thương hiệu hàng Việt Nam chất lượng cao đã trở thành chỉ dấu đưa hàng Việt Nam phát triển ở kênh offline (trực tiếp), giờ cần chỉ dấu đưa hàng Việt Nam lên kênh thương mại điện tử. Cần chỉ dấu có tính quy mô, từ cơ quan nhà nước, hiệp hội tổ chức để đẩy mạnh công tác truyền thông, đưa hàng đến tay người tiêu dùng. 

Chia sẻ về cơ hội của hàng Việt trên sàn thương mại điện tử ông Lê Đức Anh, Giám đốc Trung tâm Tin học và Công nghệ số, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) cho biết, trong mỗi thời điểm, sẽ có những nhóm doanh nghiệp khác nhau tận dụng được cơ hội khác nhau. Trong suốt 20 năm qua, hàng Việt luôn có nhiều cơ hội và cứ mỗi làn sóng thương mại điện tử đều có các cơ hội khác nhau. Thực tế có nhiều doanh nghiệp Việt Nam tận dụng được làn sóng thương mại điện tử trước đây để có những bước phát triển không ngừng.

Để hỗ trợ doanh nghiệp kinh doanh trên thương mại điện tử, Bộ Công thương đã xây dựng chương trình “Tuần lễ Thương mại điện tử quốc gia và Ngày mua sắm trực tuyến Việt Nam – Online Friday”. Chương trình đã được tổ chức thường niên từ năm 2014 đến nay đã trải qua 10 năm, kết nối doanh nghiệp sản xuất với đơn vị hạ tầng, kết nối nhà bán hàng với người tiêu dùng,… tạo môi trường để các doanh nghiệp kinh doanh. Ngoài ra, chương trình cũng đặt ra những mục tiêu thúc đẩy thương hiệu sản phẩm Việt. 

Tuy nhiên, cùng với sự hỗ trợ của cơ quan nhà nước, ông Lê Đức Anh cho biết, doanh nghiệp cũng cần phải mạnh dạn trong việc đổi mới vì chắc chắn kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử sẽ khác với truyền thống. Bên cạnh đó, thực hiện Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, Bộ Công Thương kỳ vọng các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng các dịch vụ chuyển phát của các doanh nghiệp Việt Nam để cùng thúc đẩy sản phẩm, dịch vụ Việt Nam phát triển.

“Bộ Công Thương đang thiết kế hệ sinh thái để phát triển cho hàng Việt. Chúng tôi tạo ra chỉ dấu cho hàng Việt trên môi trường trực tuyến, trong đó điều quan trọng là xác minh nguồn gốc để đảm bảo chất lượng, xuất xứ hàng hóa”, ông Đức Anh nói.