Chiều 8-11, nêu ý kiến thảo luận tổ về sửa Luật Quảng cáo, đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) nêu rõ dự luật cần có các quy định về quản lý hoạt động quảng cáo trên môi trường mạng, dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới bởi hoạt động này đang bộc lộ quá nhiều bất cập, ảnh hưởng tiêu cực đến an toàn sức khỏe người tiêu dùng…

Nhiều quảng cáo sai sự thật

Về việc quảng cáo trên nền tảng số và mạng xã hội, ông Tuấn nói hiện đang tồn tại quá nhiều bất cập.

Thực tế cho thấy hiện nay quảng cáo trên các nền tảng số, mạng xã hội và các ứng dụng trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến trong chiến lược tiếp thị của các doanh nghiệp, tổ chức, đặc biệt trong bối cảnh số hóa và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin nhưng lại chưa có quy định rõ ràng và hiệu quả.

Từ đó xuất hiện nhiều hình thức quảng cáo xuyên biên giới, quảng cáo qua livestream, video ngắn hay quảng cáo tự động. Cá biệt nhiều người Trung Quốc quảng cáo bán hàng trên TikTok hay sàn giao dịch thương mại điện tử Shein và Temu, bán các sản phẩm chuyên về “thời trang nhanh”…

Việc này đã gây nhiều khó khăn cho cơ quan chức năng trong kiểm soát chất lượng, bảo vệ người tiêu dùng và ngăn ngừa các hành vi quảng cáo sai sự thật, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng…

Những quảng cáo này thường có những cam kết không thực tế về chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ, phóng đại quá mức hoặc không minh bạch về thông tin, dẫn đến mất niềm tin vào thị trường và các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh chân chính.

Đáng lo ngại nhất, theo ông Tuấn, các sản phẩm trực tiếp gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người tiêu dùng. Như một số thực phẩm chức năng, thuốc bổ hoặc các sản phẩm chữa bệnh quảng cáo “cải thiện sức khỏe toàn diện”, “công dụng thần kỳ”, nhưng thực tế không có nghiên cứu khoa học nào chứng minh.

Tương tự, nhiều sản phẩm thực phẩm chế biến sẵn, nước uống quảng cáo “chứa ít calo”, “giảm mỡ”, “chứa chất xơ cao”, trong khi trên thực tế các sản phẩm này có thể chứa nhiều đường, chất bảo quản hoặc thành phần không tốt cho sức khỏe.

Hay các sản phẩm giảm cân, làm đẹp, thực phẩm chức năng, kem dưỡng da hoặc thuốc giảm mỡ “giảm cân nhanh chóng mà không cần tập luyện” hoặc “làm đẹp tức thì”, nhưng thực tế hiệu quả không được chứng minh rõ ràng, hoặc có thể gây hại cho sức khỏe.

Đáng nói, các dịch vụ tài chính như vay tiền, thẻ tín dụng, tín dụng đen, bảo hiểm… cũng quảng cáo các điều kiện rất hấp dẫn như “vay tiền không lãi suất”, “hưởng lãi suất 0%”, nhưng thực tế có thể ẩn chứa nhiều khoản phí khác, các điều kiện rất phức tạp mà người tiêu dùng không dễ dàng nhận ra…

“Còn rất nhiều, rất nhiều quảng cáo về sản phẩm, dịch vụ không đảm bảo thông tin chính sách với chất lượng không đúng như dịch vụ đào tạo các khóa học trực tuyến, dịch vụ làm giấy tờ xe, giấy tờ bằng cấp giả… Vì vậy, Luật Quảng cáo sửa đổi cần có các quy định chặt chẽ hơn về việc kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi quảng cáo sai sự thật.

Yêu cầu các đơn vị quảng cáo phải minh bạch, cung cấp thông tin rõ ràng, đáng tin cậy. Không đánh tráo khái niệm về thông tin sản phẩm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng”, ông Tuấn nêu rõ.

Với Luật Quảng cáo sửa đổi, ông Tuấn cũng đề nghị phải có sứ mệnh “dẹp loạn” những quảng cáo nhếch nhác ngoài trời, gây phản cảm, làm xấu hình ảnh mỹ quan đô thị.

Hậu kiểm là giải pháp ưu tiên

Đại biểu Bùi Hoài Sơn (Hà Nội) nêu rõ thời gian qua có nhiều vấn đề liên quan người chuyển tải quảng cáo. Rất nhiều người chịu ảnh hưởng tiêu cực từ sản phẩm quảng cáo do quá tin vào người chuyển tải, đặc biệt các KOL, văn nghệ sĩ yêu mến.

Theo ông, luật hiện hành không có quy định về đối tượng này mà chủ yếu với đơn vị quảng cáo. Đây là lỗ hổng lớn. Nếu không kiểm soát người chuyển tải thì không kiểm soát được sản phẩm quảng cáo.

Ông Sơn cho rằng nếu biện pháp quản lý hậu kiểm sẽ là một giải pháp ưu tiên thì quy định với người chuyển tải quảng cáo cần cụ thể, chi tiết để tránh việc tùy tiện trong thể hiện quảng cáo.

Đối với quảng cáo trên không gian mạng, ông Sơn nói đã có kinh nghiệm quản lý theo hình thức hậu kiểm. Đây là bài học có thể áp dụng cho quảng cáo và nên giao Chính phủ quy định chi tiết.