Xã vùng cao Thượng Hóa, huyện Minh Hóa là nơi có nhiều đồng bào Rục sinh sống. Cách đây hơn 60 năm, người Rục ở tỉnh Quảng Bình sống biệt lập trong rừng sâu Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, lấy hang đá làm nơi ở và cuộc sống dựa vào săn bắt hái lượm. Hơn nửa thế kỷ khi người Rục được Bộ đội Biên phòng và địa phương đưa về định cư, cuộc sống đã có nhiều đổi thay, con em được học hành, nhà cửa được quan tâm, bà con được hướng dẫn trồng trọt, chăn nuôi nhưng không ít gia đình vẫn phải phụ thuộc trợ cấp của Nhà nước.

Vài năm gần đây, tại bản nghèo nhất của tỉnh Quảng Bình đã có nhiều hộ tự lực làm ăn, không trông chờ ỷ lại vào trợ cấp, trong đó có các đảng viên trẻ người Rục. Anh Cao Xuân Nhàn, 26 tuổi, ở bản Yên Hợp, xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa là một trong những đảng viên trẻ nhất và cũng là Trưởng bản trẻ nhất xã vùng cao Thượng Hóa. “Đảng viên càng trẻ thì càng phải có trách nhiệm, nêu gương”, câu nói của anh Cao Xuân Nhàn đã khẳng định ý chí và nghị lực của người trưởng bản có trách nhiệm. 

Khi triển khai các nhiệm vụ của bản, anh Nhàn đã tuyên truyền vận động đảng viên trong Chi bộ gương mẫu làm trước để nêu gương cho bà con làm theo. Dân bản không chỉ chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hương ước của thôn bản mà còn ý thức được việc phát triển kinh tế. Dân bản rất đồng thuận, đoàn kết, tương trợ giúp đỡ lẫn nhau trong mọi việc. Hiện bản không còn hộ thiếu đói, tỷ lệ hộ khá tăng lên.

Anh Cao Xuân Nhàn bộc bạch: Bản thân được đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều, hiểu biết nhiều hơn bà con dân bản nên đã cố gắng tích lũy kinh nghiệm làm ăn và cũng để hướng dẫn bà con làm theo. Chỉ cần dân bản cùng chung sức phát triển kinh tế thì sẽ không còn ai đói khổ, thiếu ăn thiếu mặc. “Trong phát triển kinh tế thì bản thân và bà con có trồng rừng keo, chăn nuôi bò, trâu. Mình là đảng viên và là đảng viên trẻ nên trong phát triển kinh tế thì mình phải đi trước, phải làm trước để bà con thấy được, biết được làm việc này hiệu quả, trồng cây kia hiệu quả, nuôi con này hiệu quả thì sau này bà con theo gương mình và sẽ làm giống mình”, Cao Xuân Nhàn tâm sự.

Ngôi nhà ngói mới vững chãi nằm dưới chân dãy núi Giăng Màn là thành quả của những năm miệt mài lao động của đảng viên trẻ người Chứt tên Phan Chí Nhật, 30 tuổi, ở bản Bãi Dinh, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa.

Năm 2022, anh Nhật vay vốn từ ngân hàng chính sách xã hội để nuôi bò sinh sản. Nhờ làm ăn có hiệu quả, anh Nhật tiếp tục được ngân hành cho vay thêm vốn để xây dựng mô hình trồng mít ruột đỏ.

Là vùng nắng gió khô hạn, bởi vậy việc lựa chọn cây trồng phù hợp luôn là điều nông dân trăn trở. Tỉnh Quảng Bình còn nhiều diện tích gò đồi vốn trồng cao su nay đã bạc màu, không đem lại hiệu quả. Nhiều nông dân ở Quảng Bình thực hiện theo chủ trương chuyển đổi những vùng đất đồi, gò bạc màu trồng cao su, keo tràm sang trồng mít ruột đỏ. Mô hình trồng mít ruột đỏ xen lẫn khoai môn của anh Nhật được Trung tâm Khuyến nông-Khuyến ngư tỉnh Quảng Bình và Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Bình hỗ trợ một phần cây giống, phân bón, hệ thống tưới tiêu.

Ngoài các mô hình trồng trọt, chăn nuôi, anh Nhật trồng 0,5 ha rừng sản xuất, mỗi năm có thêm thu nhập từ 30-40 triệu đồng. Đối với bà con dân tộc Chứt sinh sống trên dãy Giăng Màn, trước đây việc lao động để kiếm đủ cái ăn đã khó, chưa ai nghĩ đến việc có tiền. Ngày nay, bà con không chỉ đảm bảo được lương thực mà đã biết làm các mô hình sản xuất để tạo ra nguồn lợi kinh tế, nâng cao đời sống. Và đảng viên trẻ Phan Chí Nhật là một trong những người tiên phong. “Mình là một thanh niên đang trẻ vừa là một đảng viên. Mong muốn làm mô hình để cho bà con nhân dân mình nhìn vào đó để mà học tập. Thứ nhất mình là đảng viên nên phải đi đầu từ đó để bà con tướng bước giảm nghèo để phát triển kinh tế – xã hội”.

Bản K-Ai thuộc xã Dân Hóa nằm sát biên giới, kinh tế phát triển chậm, địa hình phức tạp, thời tiết khắc nghiệt quanh năm. Nơi đây chủ yếu đồng bào dân tộc Chứt, một trong những dân tộc thiểu số có số lượng dưới 10.000 người, cần được giúp đỡ, hỗ trợ trong điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, trình độ dân trí thấp, phong tục, tập quán lạc hậu. Trong các bản làng dân tộc Chứt ở huyện Minh Hóa, các đảng viên trẻ không chỉ tiên phong thoát nghèo mà còn là tấm gương để đồng bào học tập. Đây là những nhân tố tích cực, điển hình giúp đồng bào thay đổi tư duy, nhận thức, vươn lên phát triển kinh tế, giảm nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc.

 Ông Hồ Xy, Bí thư Đảng ủy xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa cho biết: “Là những đảng viên trẻ, từ những nguồn vốn được hỗ trợ đã dạn thực hiện các mô hình kinh tế để các đảng viên khác và bà con nhân dân học tập, noi theo phát triển kinh tế xã hội, tạo động lực cho tuổi trẻ và nhân dân làm theo để có thể hưởng được các giá trị kinh tế từ các mô hình giúp xóa đói giảm nghèo. Bước đầu cơ bản bà con đã nhận thức được vai trò trách nhiệm của chủ hộ gia đình. Từ các nguồn vốn hỗ trợ bà con đã từng bước cải thiện được đời sống hằng ngày”.

Dân tộc Chứt là một trong 16 dân tộc rất ít người trong cả nước có điểm xuất phát thấp cả về kinh tế, đời sống, văn hóa – xã hội, sinh sống tập trung ở những vùng đặc biệt khó khăn. Họ sống chủ yếu bằng nghề sản xuất nông nghiệp như trồng lúa rẫy, sắn, ngô, khoai, các loại đậu… Phụ thuộc vào thiên nhiên nên năng suất thấp, thu nhập của đồng bào bấp bênh, không ổn định, lương thực tự túc chỉ được từ 3 – 6 tháng/năm, thường xuyên đói trong thời kỳ giáp hạt. Cùng các chính sách của Đảng, Nhà nước hỗ trợ cho bà con, Bộ đội Biên phòng Cha Lo, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình đóng quân trên địa bàn đã chung sức, giúp đỡ đồng bào xây dựng bản làng. Mô hình giúp đồng bào Chứt trồng lúa nước không chỉ đảm bảo lương thực cho bà con mà còn tạo niềm tin để dân bản vươn lên trong phát triển kinh tế.

Thượng tá Ngô Anh Tuấn, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cha Lo cho biết, sự đoàn kết, đồng lòng, chung tay giữa cấp ủy, chính quyền địa phương cùng đơn vị đứng chân chân trên địa bàn cũng như người dân tích cực lao động sản xuất đã tạo động lực cho các bản làng dân tộc Chứt ở Minh Hóa vươn lên, từng bước thoát nghèo, bảo đảm an ninh trật tự và xây dựng vùng biên ngày càng ấm no, hạnh phúc. “Thông qua các hoạt động giúp đồng bào giảm nghèo, nhân dân rất tinh tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, của Quân đội, của chính quyền các cấp. Đặc biệt tăng thêm mối quan hệ gắn bó giữa cán bộ, chiến sỹ biên phòng với nhân dân trên địa bàn biên giới”.